Page 7 - E-MAGAZINE_VOL_44

I - DC | กองบรรณาธิการ

เครื่องก�าเนิดไฟฟ้าส�ารองที่นิยมใช้กันในศูนย์ส�ารองข้อมูล เครื่องก�าเนิดไฟฟ้ากระแสสลับมีความส�าคัญในระบบส่งจ่าย
จะเป็นชนิด 3 เฟส ทั้งนี้เพื่อให้สามารถผลิตไฟฟ้าได้เพียงพอต่อ ไฟฟ้า เนื่องจากการส่งจ่ายก�าลังไฟฟ้าไปสู่โหลดผ่านระบบสายส่งนั้น
ความต้องการใช้งาน โดยจะขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์ดีเซลและมีส่วน มักนิยมใช้เครื่องก�าเนิดไฟฟ้าหลายๆ เครื่องต่อขนานกันหรือช่วยกัน
ประกอบหลักๆ คือ จ่ายโหลดในระบบ ซึ่งมีข้อดีดังต่อไปนี้
1. เครื่องยนต์ (Engine) 1. สามารถซ่อมบ�ารุงรักษาเครื่องก�าเนิดไฟฟ้าตัวใดตัวหนึ่ง
2. เครื่องปั่นไฟ (Alternator) ในขณะที่เครื่องก�าเนิดไฟฟ้าตัวอื่นๆ ยังคงจ่ายโหลดอยู่ โดยไม่ต้อง
3. ชุดควบคุม (Controller)
เครื่องก�าเนิดไฟฟ้า ชุดควบคุม (Controller) เป็นสมองในการสั่งงานเครื่องก�าเนิดไฟฟ้า หยุดเดินเครื่องก�าเนิดไฟฟ้าส�ารองทั้งหมดในการซ่อมบ�ารุง
2. สามารถควบคุมการเดินเครื่องก�าเนิดไฟฟ้าให้เหมาะสมกับ
ทุกส่วนจะถูกน�ามาประกอบรวมเป็นชุดเดียวกัน โดยจะมี

การเปลี่ยนแปลงของโหลดได้ ถ้าโหลดลดลง สามารถที่จะหยุดเดินเครื่อง
ด้วยพลังงานน�้ามัน และอุปกรณ์ส�าหรับเลือกแหล่งจ่ายไฟอัตโนมัติ หรือเรียกกันว่า ก�าเนิดไฟฟ้าทีละเครื่องได้ ในทางกลับกันหากโหลดเพิ่มขึ้นก็สามารถ
Automatic Transfer Switch (ATS)
จะเดินเครื่องก�าเนิดไฟฟ้าขนานเพิ่มเข้าในระบบ
3. สามารถติดตั้งและขนานเครื่องก�าเนิดไฟฟ้าเพิ่มได้อีกใน
Automatic Transfer Switch (ATS) เป็นอุปกรณ์ที่ใช้เลือก
(Diesel Generator) ทางเดินหรือแหล่งจ่ายไฟฟ้า ระหว่างแหล่งจ่าย 2 แหล่ง โดยส่วนใหญ่ อนาคต ในกรณีที่มีการขยายตัวของธุรกิจ ซึ่งจะท�าให้ความต้องการใช้
แล้วมักใช้เลือกระหว่างเครื่องก�าเนิดไฟฟ้าและหม้อแปลงไฟจากการไฟฟ้า กระแสไฟฟ้ามีปริมาณมากขึ้นเรื่อยๆ ดังนั้นจะท�าให้ประหยัดกว่า
และชุดควบคุม (ATS Controller) เป็นอุปกรณ์อีกตัวหนึ่งที่จ�าเป็น การใช้เครื่องก�าเนิดไฟฟ้าขนาดใหญ่เพียงแค่เครื่องเดียว
ส�าหรับระบบส�ารองไฟฟ้า โดยเป็นตัวควบคุมสั่งการท�างานของ ATS โดยการขนานเครื่องก�าเนิดไฟฟ้ากระแสสลับสองเครื่อง
ให้ปรับเปลี่ยนการรับไฟฟ้าจากเครื่องปั่นไฟฟ้าหรือจากหม้อแปลงไฟฟ้า เข้าด้วยกัน มีหลักการส�าคัญที่ต้องค�านึงถึงดังนี้
นอกจากนี้ ATS Controller จะท�างานโดยเช็คแรงดันและความถี่ของ 1. แรงเคลื่อนไฟฟ้าของเครื่องก�าเนิดไฟฟ้าทั้งหมดในระบบ
ระบบไฟฟ้าจัดได้ว่าเป็นหัวใจในการท�างานของศูนย์ส�ารองข้อมูล (Data Center) ที่ใช้จ่ายพลังงานให้กับเครื่องแม่ข่าย แหล่งจ่ายไฟฟ้าว่าเหมาะสมพร้อมที่จะจ่ายให้กับอุปกรณ์ไฟฟ้าต่างๆ จะต้องเท่ากัน
หรืออุปกรณ์โครงข่ายที่ตั้งอยู่ภายในศูนย์ฯ รวมถึงระบบสนับสนุนต่างๆ เช่น ระบบปรับอากาศ ระบบดับเพลิง และระบบความปลอดภัย ได้หรือไม่ โดยชุดควบคุมนี้ มีความสามารถในการตรวจเช็คไฟฟ้าจาก 2. ความถี่ของเครื่องก�าเนิดไฟฟ้าทั้งหมดในระบบจะต้องเท่ากัน
เป็นต้น แต่หากกรณีที่เกิดเหตุไฟฟ้าดับ ศูนย์ส�ารองข้อมูลก็จ�าเป็นต้องมีระบบไฟฟ้าส�ารองที่ได้มาตรฐานและต้องท�างานทดแทนได้ทันที หม้อแปลงไฟและจะสั่งให้เครื่องยนต์ท�างานโดยอัตโนมัติ เมื่อพบว่า 3. การเรียงล�าดับเฟส (Phase Sequence) ของแรงเคลื่อน
เมื่อระบบไฟฟ้าหลักเกิดขัดข้อง ไฟฟ้าจากการไฟฟ้าผิดปกติและส่งสัญญาณให้ ATS สลับไปรับไฟฟ้า ไฟฟ้าต้องเหมือนกัน และเกิดขึ้นพร้อมกัน (In-Phase)

จากเครื่องปั่นไฟเพื่อจ่ายโหลดทดแทน และเมื่อไฟจากการไฟฟ้ากลับมา เครื่องก�าเนิดไฟฟ้าที่ใช้เป็นระบบส�ารองนี้จะต้องสามารถ
เครื่องก�าเนิดไฟฟ้าหรือเครื่องปั่นไฟฟ้าส�ารอง (Generator) จ่ายปกติ ชุดควบคุมก็จะสั่งให้ ATS สลับไปรับไฟหม้อแปลงไฟฟ้า ใช้งานได้อย่างต่อเนื่องเมื่อไฟฟ้าหลักขาดหายไป ดังนั้นศูนย์ส�ารองข้อมูล
เป็นรูปแบบหนึ่งของระบบไฟฟ้าส�ารองที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย ตามเดิมรวมถึงสั่งหยุดการท�างานของเครื่องยนต์โดยอัตโนมัติ นอกเหนือ ที่ปลอดภัยและมีความทันสมัยในปัจจุบัน จะนิยมใช้เครื่องก�าเนิดไฟฟ้า
หลักการท�างานของเครื่องก�าเนิดไฟฟ้าส�ารองคือ เปลี่ยนพลังงานกล จากนี้ยังมีระบบป้องกันความเสียหายจากความผิดปกติของเครื่องยนต์ ที่มีขีดความสามารถสูง เพื่อรองรับเหตุฉุกเฉินที่จะเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา
ให้กลายเป็นพลังงานไฟฟ้า โดยอาศัยการเหนี่ยวน�าของแม่เหล็ก ซึ่งจะสั่งหยุดการท�างานของเครื่องยนต์โดยอัตโนมัติเช่นกัน เช่น ไฟฟ้าหลักจากการไฟฟ้าขาดหายไปเป็นเวลานานกว่า 12 ชั่วโมง
คือ การเคลื่อนที่ของขดลวดตัวน�าผ่านสนามแม่เหล็ก หรือการเคลื่อนที่ สามารถรับภาระโหลดที่มีขนาดกระแสเริ่มต้นสูงมากๆ ด้วยสาเหตุนี้
ของแม่เหล็กผ่านขดลวดตัวน�า จะส่งผลให้เกิดแรงดันไฟฟ้าเหนี่ยวน�าขึ้น เครื่องยนต์ที่เป็นชุดขับเคลื่อนต้องมีก�าลังหรือแรงม้าที่มากพอ และ
โดยเครื่องก�าเนิดไฟฟ้ามี 2 ชนิดใหญ่ๆ คือ เครื่องก�าเนิดไฟฟ้ากระแสตรง ต้องมีความคงทนของฉนวนที่อุณหภูมิสูงในขณะใช้งาน เพื่อรองรับ
หรือไดนาโม (Dynamo) และเครื่องก�าเนิดไฟฟ้ากระแสสลับหรือ เหตุฉุกเฉินที่อาจเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา โดยระบบเครื่องก�าเนิดไฟฟ้า
อัลเทอร์เนเตอร์ (Alternator) ส�ารองของศูนย์ส�ารองข้อมูลอินเตอร์ลิ้งค์ ถูกออกแบบให้สามารถรองรับ
ส�าหรับเครื่องก�าเนิดไฟฟ้าที่ใช้ในงานอุตสาหกรรมนั้น โดยมาก เหตุการณ์ฉุกเฉิน สามารถท�างานต่อเนื่องได้แม้อยู่ระหว่างการซ่อมบ�ารุง
จะเป็นเครื่องก�าเนิดไฟฟ้าชนิดกระแสสลับ ซึ่งจะแบ่งย่อยออกได้อีก รวมถึงมีสัญญากับบริษัทน�้ามันให้จัดส่งน�้ามันได้อย่างต่อเนื่อง
2 แบบ คือ เพื่อรับประกันการให้บริการจะไม่ขาดหาย
1. เครื่องก�าเนิดไฟฟ้าชนิด 1 เฟส (Single Phase Generator) ที่มา
ที่ให้แรงดันไฟฟ้าระบบ 1 เฟส 2 สาย (L และ N) 220 โวลต์ 50 เฮิรตซ์ - KMUTNB Cloud App : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้า
ส่วนใหญ่จะเป็นเครื่องขนาดเล็กให้ก�าลังไม่เกิน 5KVA และใช้เครื่องยนต์ พระนครเหนือ
ขนาดเล็กเป็นตัวต้นก�าลัง ส่งก�าลังโดยการต่อเพลาเข้าโดยตรงหรือ - Wikipedia : เครื่องก�าเนิดไฟฟ้า
ใช้สายพานส่งก�าลัง ซึ่งจะใช้ในงานผลิตไฟฟ้าชั่วคราวเป็นไฟฉุกเฉิน - www.tender.co.th
หรือน�าไปใช้งานเฉพาะกิจในสถานที่ที่ไม่สามารถใช้ไฟฟ้าจากการไฟฟ้าได้
2. เครื่องก�าเนิดไฟฟ้าชนิด 3 เฟส (Three Phase Generator)
ให้แรงดันไฟฟ้าระบบ 3 เฟส 220/380 โวลต์ 50 เฮิรตซ์ มีขนาดตั้งแต่
5 KVA ขึ้นไป โดยที่ขดลวดของเครื่องก�าเนิดไฟฟ้าชนิดนี้ มีขดลวดอยู่
3 ชุดด้วยกัน และแต่ละชุดวางมุมห่างกัน 120 องศาทางไฟฟ้า

4 | I-TEL I-TEL | 5